Klein Hertogdom Moresnet

LET OP:

Het onderstaande verhaal gaat over een fictief Hertogdom, het bestaat dus niet!

De gebruikte namen in het geschiedenis verhaal zijn verzonnen of samengesteld uit andere namen.

Alleen de naam Wilhelm Kyll bestaat echt, dit is gedaan om het geschiedenisverhaal een soort van echt aanknopingspunt te geven.

Klein Hertogdom Moresnet is een fictief hertogdom, ingeklemd tussen Nederland, België en Duitsland. In het hertogdom is de trein het belangrijkste vervoersmiddel, doordat er geen luchthaven is. Het internationale reizigers verkeer geschied dus per trein. Wilt u op de hoogte blijven van de ontwikkelingen rond het kleine hertogdom, blijf dan deze site volgen.

Voorgeschiedenis:
Op 20 januari 1920 trad het verdrag van Versailles in werking, waarbij Neutraal Moresnet definitief werd ingelijfd door België. Alle inwoners kregen de Belgische nationaliteit. Eerder waren er al pogingen gedaan om Neutraal Moresnet onafhankelijk te houden, maar dat mislukte steeds. De bevolking van Neutraal Moresnet en de stad Kelmis wilden helemaal niet bij België horen, en dus kwamen ze in opstand. Al in februari van 1920 werden de zinkmijnen in Kelmis en de nieuwe even buiten Hauset stil gelegd. België, maar ook het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden kwam zonder aanvoer van zink te zitten.

De afgezette oud burgemeester Wilhelm Kyll, riep de meest sterke en dappere inwoners op om de toegangswegen naar de gemeente te blokkeren, zodat de onafhankelijkheid kon worden afgedwongen. Commissarissen en andere hoge functionarissen van de twee eerder genoemde landen kregen geen toegang tot het afgezette gebied, tenzij de betreffende mensen een nieuw verdrag kwamen ondertekenen. Diverse gesprekken, in Maastricht, in Luik en zelfs in Den Haag mislukten. Maar op 1 november 1920 werd op neutraal terrein in Luxemburg (stad) een nieuw verdrag ondertekent.

Per 1 januari 1922 zal Neutraal Moresnet onafhankelijk zijn, maar daarvoor moest wel wat gebeuren:

# Er moest op 1 januari 1922 een Hertog en een Hertogin beschikbaar zijn.
# Op dezelfde datum moest een commissie beschikbaar zijn die het hertogdom zou besturen.
# En op dezelfde datum mochten er geen gok en of smokkel activiteiten meer plaats vinden.

Tijd van omvorming:
Wilhelm Kyll kreeg dus ruim een jaar de tijd om het gebied om te vormen tot een hertogdom, Klein Hertogdom Moresnet werd geboren. De benaming is afgeleid van Luxemburg dat eigenlijk een groot Hertogdom is.

Wilhelm Kyll riep zijn twee zonen, Wilhelm jr en Hubert bij zich, hij wilde ze beiden een kans geven. Ze kregen een half jaar de tijd om een bruid te zoeken, waarmee ze zullen gaan trouwen. Wie als eerste trouwt zal de nieuwe hertog worden, en diens vrouw wordt dan automatisch hertogin.

Op 25 maart 1921 vond er nog een gesprek plaats, er werd opnieuw onderhandeld. Dit keer over de grenzen van het aanstaande hertogdom. Men wilde graag beide mijnen op het eigen grondgebied houden en zo doende werd op dezelfde datum een nieuw verdrag ondertekend. De gehele gemeente Kelmis, met de plaatsen Hergenrath, Hauset en het kleine Moresnet zal het nieuwe hertogdom vormen.

Op 1 juli 1921 Trad Wilhelm Kyll jr in het huwelijk met zijn bruid, Wilhelmina Maria van Hövell tot Westerflier. Een dochter van de commissaris der koning uit het Nederlandse Limburg. Dit echtpaar zou op 1 januari 1922 worden uitgeroepen tot hertog en hertogin van Klein Hertogdom Moresnet. Broer Hubert had dus de strijd verloren, maar wilde van geen opgeven weten. De man trok zich terug in zijn huis, en verscheen nooit meer in de openbaarheid.

Klein Hertogdom Moresnet:
Per 1 januari 1922 is het hertogdom een feit. Men voldoet aan de eisen, en de reeds eerder gekozen raad van 11 kan worden geinstalleerd. Deze raad van 11 heeft niks met carnaval te maken, het zijn gewoon 10 gekozen personen, met als hoofd de hertog van het hertogdom. De groep met sterke en dappere personen werd omgevormd tot een soort landelijke politie, die ook de grenzen van het hertogdom beheert en beschermd. De raad van 11 waaronder deze politie direct valt, neemt vanaf deze dag voor het eerst plaats in het uitgebreide kasteel Alensberg.

De Vlag:

Op 1 Januari 1922 werd ook de nieuwe vlag van Hertogdom Neutraal Moresnet getoont.
Het was de oorspronkelijke vlag van Neutraal Moresnet, en het oorspronkelijke wapen van de gemeente Kelmis.

Hierbij kreeg de vlag de volgende betekenis.

Het zwart, staat ook voor de overéénkomst met de Belgische Staat.
Het wit, staat voor het vredig, en het neutrale leven in de Hertogdom.
Het blauw, staat voor de overéénkomst met de staat der Nederlanden.

Het wapen in het midden heeft verder de volgende betekenis.
De hamer en de pikhouweel staat voor de zinkmijnbouw.
De elf stippen staan voor de raad van elf die het hertogdom besturen.
De drie sterren onderin het wapen staat voor de drie grote kernen waar uit Neutraal Moresnet bestaat.

Op veel overheids instellingen, en op andere belangrijke gebouwen werd deze vlag voortaan getoont. Al is de vlag zonder het getoonde wapen ook nog gewoon in omloop.

Hubert Kyll:
Er was één iemand die ontbrak op de festiviteiten rond het installeren van de hertog. Het was diens broer Hubert, die nergens te bekennen was. Hubert was altijd onder de indruk van de tochten van de ontdekkingsreizigers. Columbus, Abel Tasman en diverse anderen hadden vaak zijn aandacht. Veel van de wereld was al ontdekt, maar toch bleven de geschriften hem boeien. Uiteindelijk besloot hij om zelf op reis te gaan, hij wilde zijn eigen hertogdom vinden. Hij schreef een geheime brief voor zijn toen nog jonge zoon en vertrok één dag na de kerst in 1921. Hubert liet zijn huis, vrouw en kind achter en vertrok. In holland had hij al een oud schip gekocht, en door stukjes in kranten te plaatsen had hij wat personeel kunnen aantrekken. Eén van die personen was Kapitein Herman Doodstil, deze man zou het schip besturen en alle taken verrichten die van hem werden verwacht.

Op 1 januari 1922 vroeg in de ochtend vertrok het schip vanuit Rotterdam. Opzoek naar nieuwe landen, nieuwe werelden en nieuwe bestemmingen. De festiviteiten in het hertogdom waren al ten einde toen Wilhelm begreep dat zijn broer vertrokken was. Hij besloot om zorg te dragen voor diens vrouw en hun nog jonge zoon. Dat was maar goed ook, want van het vertrokken schip werd niks meer vernomen.

Eigen munt, De Zinky:
Al in de onrustige jaren 1920/1921 ontstond al de wens dat het hertogdom een eigen munt zou krijgen. Diverse ideeën kwamen voorbij, maar men kwam er niet uit. Totdat de raad van 11 in September 1922 weer eens bij één was. Waarom houden wij het niet simpel, opperde Rien von Höeven, één van de raadsleden. Hij had voor de gelegenheid tien gram zink mee genomen, en sloeg dat onder de ogen van de andere raadsleden plat met een grote zware hamer. Laten wij hier ons wapen in graveren, en deze uitgeven als één Zinky.

De raad besloot om meteen door te gaan met overleggen, en na een aantal dagen kwamen ze tot een besluit. Het volk van het hertogdom werd geraadpleegd, en uiteindelijk op de hoogte gebracht. Per 1 Januari 1923 zal Klein Hertogdom Moresnet haar eigen munt hebben. Met als naam één Zinky.

De munt één zinky werd eerst eens door de helft gedeeld, en dat werdt dus een halve Zinky. Men vond die benaming niet echt handig, en zo kwam de naam Zentiem in beeld. Deze naam is afgeleid van de belgische centiem, maar door er een Z voor te zetten kreeg het hun eigen karakter.

Door de tien gram zink netjes te verdelen kwamen ze uit op een zestal kleinere munten. Te weten, de 1, 2, 5, 10, 20 en 50 Zentiem. De kleinste munt kwam daardoor op een gewicht van 0,1 gram uit, terwijl de grootste toch nog 5 gram woog.

Nu de Zinky netjes was verdeeld in kleinere stukjes werd er besloten om ook eens de andere kant op te rekenen. Men nam 20 gram zink, en sloegen daar een munt van. De munt van 2 Zinky was geboren, er werd ook nog een munt van 5 Zinky geslagen, maar deze werd al best zwaar. De munt van 5 Zinky woog al 50 gram, stel nou dat je er meer opzak hebt, dan tilt men zich een breuk aan die munten.

De raad van elf besloot dat het zo niet kon, en dus werden alle waardes hoger dan 2 Zinky uit gegeven als een biljet. Hierin werdt echter wel een strook zink verwerkt, zodat het toch de naam Zinky mocht dragen. De raad van 11 had immers vastgelegd dat in elke zinky een deel zink aanwezig moest zijn.